In de 19e eeuw waren er nog geen politieke partijen. Er waren wel mensen met dezelfde opvattingen die kwamen uit dezelfde groepen uit de maatschappij. Die mensen vormden de volgende ideologieën.

•Liberale stroming

•Socialistische stroming

•Confessionele stroming

Liberale stroming

De liberalen zijn voorstanders van vrijheid op persoonlijk en economisch gebied. Ze willen een vrije markteconomie. Ze willen ook vrijheden in drukpers, godsdienst, demonstreren etc. want vrijheid brengt verdraagzaamheid met zich mee. Tegenwoordig kun je de VVD bij deze stroming plaatsen

Socialistische stroming

Zij streven naar zoveel mogelijk gelijkheid tussen mensen, nivelleren. Ze zien de productiemiddelen het liefst in handen van de staat. Dan zouden de tegenstellingen tussen rijken en armen verkleinen. Sociaal democraten zijn vóór verzorgingsstaat. En meestal tegen koningschap. Zij zien liever een president aan het hoofd.

PvdA, Groen Links en SP rekenen wij nu tot de sociaal-democraten.

Confessionele stroming

Het handelen in de politiek moet gebaseerd zijn op godsdienst, de bijbel. Vroeger sloten confessionelen zich op in hun eigen levenssfeer en sloten aderen buiten. Maar geloof wordt steeds meer als onbelangrijk gezien

en de aanhang nam daarmee af. Nu hebben we nog één grote gelovige partij, het CDA.


We kunnen partijen links of rechts indelen. In de 20e eeuw was rechts conservatief (behoudend) en links progressief (vooruitstrevend). Dat is tegenwoordig niet meer zo te maken.

Soms hebben partijen én linkse, én rechtse ideeën.


Dit zijn een aantal partijen die nu zetels hebben in de Tweede Kamer:

• VVD

Vrijheid is de belangrijkste uitganspunt.

Wat in het voordeel is van rijke mensen, geld = meer vrijheid.

- geen verhoging minimumloon

- belastingen verlagen

- vrijheid voor ondernemers

- minder uitgaven aan collectieve zoals uitkeringen

• PvdA

Gelijkheid is voor deze sociaal –democraten

het belangrijkste uitgangspunt.

- streven naar verkleinen inkomensverschillen

- belastingen verhogen

- meer zeggenschap werknemers binnen bedrijven

- uitgaven aan collectieve voorzieningen

• PVV

Vrijheid als belangrijkste uitgangspunt

- anti-islamisering

- niet alle collectieve voorzieningen kunnen het met minder geld doen

- integratie moet worden bekostigd door nieuwkomers zelf

- criminaliteit moet worden aangepaktveiligere samenleving

• CDA

Het CDA heeft van oudsher de bijbel als grondslag voor hun partijprogramma.

Ze staan tussen PvdA en VVD in.

- verantwoordelijke samenleving

- leven naar normen van rentmeesterschap

- andere christelijke opvattingen


Andere partijen: SP, D66, Groen Links, Christen Unie, SGP, PvdD en 50plus.

Hoofdstuk 3
Politieke stromingen en politieke partijen